Banenafspraak alleen nog te redden met structurele oplossingen

De 125.000 extra banen in 2025 voor mensen met een arbeidsbeperking gaan er volgens staatssecretaris Van ‘t Wout van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) hoogstwaarschijnlijk niet komen. Vakbond FNV spreekt van een ‘zeer ernstige constatering waar de bond zelf al een paar jaar voor waarschuwt’.

De vakbond wil dat het kabinet gaat voor structurele oplossingen en gelooft niet dat de gekozen inzet van het kabinet – het vereenvoudigen van de regelgeving – tot een verbetering gaat leiden die recht doet aan mensen met een arbeidsbeperking. De FNV pleit opnieuw voor haar plan voor het omvormen van de oude sociale werkvoorziening (SW) naar moderne sociale ontwikkelbedrijven.

Kitty Jong, vicevoorzitter FNV: ‘Er moeten structurele oplossingen komen en geen gerommel meer in de marge. De Participatiewet is mislukt, alle goede voornemens ten spijt. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald, zou ik zeggen. We zijn het alle mensen met een arbeidsbeperking verschuldigd die te kampen hebben gehad met de sluiting van de sociale werkvoorziening, de zeer ingeperkte toegang tot de Wajong, maar ook met de onbarmhartige bezuinigingen.’

Tijd voor een structurele oplossing: sociale ontwikkelbedrijven

De vakbond pleit al jaren voor een recht op werk via sociale ontwikkelbedrijven. Hier kunnen mensen met een beperking worden begeleid naar een baan bij een reguliere werkgever, bijvoorbeeld via detachering. De ontwikkelbedrijven zijn dan een springplank, maar vormen ook een vangnet voor wie dat (nog) even niet mogelijk is of voor wie zijn of haar reguliere baan verliest. Ook kunnen ze werkgevers ondersteunen bij hun bijdrage aan een inclusieve arbeidsmarkt.

Jong: ‘Wij zijn blij dat onze plannen steeds meer bijval krijgen, ook van politieke partijen. Maar nu is de tijd van praten voorbij. In dit tempo gaan we niet eens de helft halen in 2025, uitgaande van de meest negatieve prognoses. Zeker nu de coronacrisis voornamelijk de meest kwetsbaren op de arbeidsmarkt hard raakt.’

Eerste goede voornemen Van 't Wout

De huidige SW-bedrijven kunnen volgens de FNV nu al een belangrijke rol spelen door te regelen dat mensen die hun garantiebaan verliezen toch aan de slag blijven. Jong: 'Onze plannen en berekeningen voor het omvormen naar sociale ontwikkelbedrijven liggen al tijden klaar. Het is een kwestie van politieke wil om iets te veranderen voor de honderdduizend werknemers die nog langs de kant staan. Als de staatssecretaris meer wil weten, dan mag hij mij gerust in zijn kerstvakantie bellen. Dan kan hij meteen starten om zijn eerste goede voornemen voor 2021 te verzilveren.’